Btw-regels voor toeristische verhuur (gemeubeld logies)

Vanaf 1 juli 2022 gelden nieuwe btw-regels voor toeristische verhuur en bijhorende diensten, ook van toepassing op jeugdtoerisme. Voor de meeste jeugdverblijven blijft alles bij het oude. We overlopen hieronder de belangrijkste regels en gevolgen van de nieuwe wetgeving.

Een eerste belangrijk criterium is dat verhuur die langer duurt dan drie maanden, sowieso vrijgesteld is van btw. We gaan er hieronder van uit dat groepen in jeugdverblijven niet langer dan drie maanden verblijven.

Voor de verhuur korter dan drie maanden wordt vervolgens gekeken welke diensten worden geleverd. Dan moet nagegaan worden of één van de volgende drie diensten wordt aangeboden:

1. fysiek onthaal gedurende minstens een groot deel van de dag
2. het verstrekken of wekelijks vervangen van huishoudlinnnen zoals handdoeken of lakens (kussens en dekens vallen hier niet onder)
3. het dagelijks aanbieden van ontbijt

Als geen van bovenstaande diensten wordt aangeboden, is de toeristische verhuur vrijgesteld van btw. Ongeacht welke rechtsvorm de uitbater heeft en ongeacht het soort groep dat verblijft.

Als wel minstens één van deze samenhangende diensten wordt afgenomen , is de verhuur in principe aan de btw onderworpen. "In principe", want is er voor jeugdtoerisme nog een heel belangrijke uitzondering: de btw-vrijstelling in artikel 44, §2, 2° van het btw-wetboek. Dit gaat over "diensten en levering van goederen die nauw samenhangen met (...) bescherming van kinderen en jongeren en die worden verricht door (...) door de bevoegde overheid erkende sociale instellingen". Er moet dus aan twee voorwaarden voldaan zijn:

1. de diensten worden verstrekt aan jeugdgroepen/scholen (dus niet aan volwassenengroepen, zoals families of vriendengroepen)
2. de diensten worden verstrekt door sociale instellingen (in de rechtspraak wordt dit verbonden met organisaties die geen winsten kunnen uitkeren, zoals vzw's, stichtingen of vennootschappen met sociaal oogmerk)

Volpension aanbieden aan volwassenengroepen is dus onderhevig aan btw, ongeacht de rechtsvorm van de uitbater. Als dit slechts heel sporadisch gebeurt, ziet de btw-administratie dit mogelijks door de vingers, maar dat is een feitenkwestie die geval per geval wordt bekeken en je communicatie (zoals website) kan hierin een belangrijke rol spelen

Let op: de vrijstelling voor kleine ondernemingen (belastbare omzet lager dan 25 000 euro) kan niet worden toegepast voor de dienst van het gemeubeld logies.

Samengevat: het aanbieden van diensten zoals een uitgebreide onthaalfunctie, het verstrekken van huishoudlinnen of een dagelijks ontbijt is enkel vrijgesteld van btw als het gebeurt door sociale instellingen aan jeugdgroepen/scholen. Omgekeerd: als de uitbater bijvoorbeeld een klassieke vennootschap of eenmanszaak is of als de diensten worden geleverd aan volwassenengroepen, geldt een btw-plicht, die dan meteen van toepassing is op de volledige factuur van deze boeking. In het geval van vennootschappen e.d. is dit wellicht een volledige btw-plicht, in geval van vzw's e.d. gaat het veelal over een gemengde btw-plicht, omdat de activiteiten voor de jeugdgroepen/scholen zijn vrijgesteld.

Ten slotte is het belangrijk om te vermelden dat een btw-vrijstelling of -verplichting geen eigen keuze is. De wetgeving bepaalt of je als uitbater al dan niet btw betaalt.

We vermelden hieronder nog een aantal veelgestelde vragen.

Ik laat de groepen binnen en doe een korte rondleiding door het gebouw. Valt dit onder de dienst fysiek onthaal?

Nee, de fiscus omschrijft fysiek onthaal als volgt: “Van belang is de fysieke aanwezigheid van een persoon die in naam en voor rekening van de exploitant en onder diens verantwoordelijkheid de gasten kan ontvangen en op verzoek bijstaan en dit gedurende een groot gedeelte van de dag.” Ook het feit dat een uitbater permanent telefonisch bereikbaar is, is niet voldoende om te spreken over fysiek onthaal, zoals in de btw-regelgeving bedoeld.

Kan ik voor schoonmaak genieten van de btw-vrijstelling voor kleine ondernemingen?

Wanneer één van de drie samenhangende diensten, waarvan hierboven sprake, wordt verricht zodat er btw-belastingplicht ontstaat voor de dienst van gemeubeld logies, komt dit niet in aanmerking voor de btw-vrijstelling voor kleine ondernemingen, ongeacht de jaaromzet die deze vertegenwoordigen. Maar voor andere diensten, zoals schoonmaak, kan een uitbater wel vrijgesteld zijn van btw indien de jaaromzet voor deze diensten lager is dan 25 000 euro.

Moet ik bij de eindafrekening btw aanrekenen op energie, afval of gemaakte schade?

In principe wordt voor het al dan niet aanrekenen van btw op deze extra kosten de hoofdhandeling gevolgd. Dus indien de verhuur vrijgesteld is, is ook geen btw verschuldigd op de extra kosten. Een uitzondering kan gelden voor de afzonderlijke aanrekening van nutsvoorzieningen door bijvoorbeeld btw-belastingplichtige vennootschappen of eenmanszaken. Dit kan het geval zijn bij een landbouwbedrijf, maar ook indien het grootste deel van de omzet betrekking heeft op jeugdtoerisme in volpension. Deze vennootschappen kunnen dan de btw op de aankoop van bijvoorbeeld elektriciteit of meubilair aftrekken en zullen dan ook steeds btw aanrekenen aan hun groepen voor deze extra kosten, zelfs als een bepaalde verhuur (in zelfkook) vrijgesteld is van btw.

Wat met verblijven na 1 juli 2022 die reeds geboekt werden voor 1 juli 2022?

Bij wijze van tolerantie neemt de fiscus aan dat de datum waarop de boeking werd aangemaakt, doorslaggevend is. Als de boeking bijvoorbeeld werd aangemaakt op 1 mei 2022 voor een verblijf in november 2022, gelden voor dit verblijf de bepalingen die geldig waren op 1 mei 2022, ook als er na 1 juli betalingen plaatsvinden voor deze boeking.

Is de verhuur van een vergaderzaal btw-plichtig?

Verhuur voor een periode van langer dan drie maanden is sowieso vrijgesteld van btw. Indien de verhuur minder dan drie maanden omvat, dient bij verhuur aan commerciële ondernemingen altijd btw te worden aangerekend. Bij verhuur aan vzw's of particulieren geldt dan een btw-vrijstelling voor een 'lege' zaal, maar dient wel btw aangerekend te worden als we spreken over een 'meer uitgebreide verhuur' met bijvoorbeeld catering of terbeschikkingstellen van beamers, internet e.d.