Opvang vluchtelingen (update)

De oorlog in Oekraïne is nu ongeveer twee maanden bezig en helaas is het einde nog niet in zicht. Sinds half maart zijn we in overleg met het Vlaams crisiscentrum en Vlaams minister van jeugd Dalle om te bekijken wat de jeugdverblijfcentra kunnen betekenen om vluchtelingen op te vangen. Wat weten we ondertussen?

Het aantal oorlogsvluchtelingen dat eind maart werd vooropgesteld door de Vlaamse regering, blijkt lager uit te vallen dan toen ingeschat. Dat werd ons vandaag opnieuw bevestigd door het crisiscentrum. Vandaar dat ons de voorbije weken nog nauwelijks vragen bereikten voor opvang in jeugdverblijfcentra. Gemeentes kijken immers in eerste instantie naar meer kleinschalige opvang die geschikter is voor langdurige opvang van vluchtelingen.

Gemeentes zijn de centrale actor in het creëren van opvangplaatsen en het besluit van 8 april van de Vlaamse regering regelt de financiële ondersteuning van de gemeentes door de Vlaamse overheid. Helaas is dit besluit niet aangepast aan de praktijk van de jeugdverblijfcentra. Na enig lobbywerk konden we de categorie jeugdverblijfcentrum wel laten opnemen in dit besluit (zie categorie 2: specifieke slaapplekken), maar de voorwaarde om aanbod minstens drie maanden beschikbaar te stellen, bleek niet meer aanpasbaar. Dat is logischerwijs voor jeugdverblijfcentra een te lange termijn, want op 1 juli start de kampzomer.

Concreet betekent dit dat gemeentes wel huur kunnen betalen aan jeugdverblijfcentra indien Oekraïense vluchtelingen worden opgevangen, maar dat het voor de gemeente niet mogelijk is om een deel van die middelen te recupereren bij de Vlaamse overheid, als het gebouw niet tot minstens eind juli kan ter beschikking gesteld worden.

Dit alles zorgt ervoor dat we ook de komende weken weinig vragen verwachten voor opvang van vluchtelingen in jeugdverblijfcentra.

Wel stelt minister Dalle binnenkort aan CJT een budget ter beschikking, waarmee de eventuele meerkost van omboekingen van jeugdgroepen kan gefinancierd worden. Momenteel bekijken we met het Departement Cultuur, Jeugd en Media het juridisch kader voor deze ondersteuning. We hopen dat dit vanaf de tweede helft van mei operationeel is.

Deze middelen zijn wellicht niet noodzakelijk in het voorjaar, maar eventueel wel na de zomer, mocht er dan opnieuw meer in onze richting worden gekeken. Los daarvan hopen we uiteraard dat de toestand in Oekraïne zo snel mogelijk normaliseert en dat de jeugdverblijfcentra bijgevolg niet langer hoeven ingezet te worden voor vluchtelingenopvang. 

Aanmelden van opvangplaatsen (ook als jeugdverblijfcentrum) kan nog steeds via de huisvestingstool van de Vlaamse overheid (je kan in de tool ook een beschikbaarheidsperiode ingeven), maar nogmaals: op dit moment is er weinig tot geen vraag voor opvang in jeugdverblijfcentra, al kan dat natuurlijk snel veranderen als de oorlogssituatie wijzigt.

In ieder geval dankjewel aan de jeugdverblijfcentra die in maart en april tijdelijk hebben ingestaan voor opvang van vluchtelingen of die aanbod ter beschikking hebben gesteld, ook al werd er (nog) geen gebruik van gemaakt.